Дотоод шалтгаантай, удамзүйн хувьд холбоотой, архаг явцтай, солиорлын шинжээр илэрдэг сэтгэцийн хүнд эмгэгийг шизофрени гэж нэрлэдэг.

Солио гэдэг нь хүрээлэн байгаа бодит үзэгдэл юмсыг зөв тусгах хийгээд танин мэдэх чадвараа алдаж, тэдгээрийг буруугаар, хий хоосноор, хувирч өөрчлөгдсөнөөр тусгаж, тэдгээрийн хоорондын харилцаа холбоог саланги, тасархай байдлаар хүлээн авч, буруу ойлгосноор өөрийн үйлдлийн зөв бурууг цэгнэх, биеэ нийгмийн хэм хэмжээнд тохируулан авч явах чадвараа алдахыг хэлнэ.

Тархалт

АНУ-ын сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний хүрээлэнгийн мэдээлснээр шизофрени тархалт хүн амын 1% -ийг эзэлдэг гэжээ. Хүйсийн байдлыг авч үзвэл эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс ижил хувиар өвчилдөг бөгөөд насны хувьд ихэвчлэн 25 наснаас өмнө өвчин эхэлдэг гэж үздэг. Өвчин эхлэх нас эмэгтэйчүүдэд 25-35 нас, эрэгтэйчүүдэд 10-25 нас байдаг байна.

Илрэх шинж тэмдэг

Өвчтөний зүгээс мэдээлэх нь:

  • Сэтгэн бодох үйл ажиллагаа, аливаа зүйлийг ухаарч ойлгох анхаарлаа төвлөрүүлэх чадварт өөрчлөлт орно.
  • Хий зүйлс мэдрэгдэх болсноо илэрхийлэн ярина. (хий юм сонсогдох, харагдах, амтагдах, үнэртэх)
  • Ер бусын бодол санаа итгэл үнэмшил бий болно. (өөрийгөө ид шидтэй, байгалиас давсан хүч чадалтай гэх мэт)
  • Өвчтөн энэ байдлаа үг яриа, үйлдэл, гадаад төрх үйлдэл, биеэ авч явах байдлаараа илэрхийлнэ. (Өөрийг нь хүмүүс тагнаж мөрдөөд байна, хэсэг бүлэг хүмүүс хорлох гээд хоолонд нь хор хийгээд, хорт утаа үнэртүүлээд байна, би далдыг харах онцгой авьяас чадвартай болсон гэх мэт)
  • Бие махбодийн талаас эрүүл хүнд баймааргүй сонин хачин зовиур хэлнэ. (тархин дотор компьютер суулгасан байна, ходоодонд хулгана орогноод байна, гаднаас намайг удирдаад хөдөлгөөд, яриулаад, явуулаад байна гэх мэт)
  • Голдуу өөрийгөө эрүүл хүн гэж үнэлэх тул сэтгэц нөлөөт эм хэрэглэхээс татгалзсан байдал гаргана.

Ар гэрийнхний зүгээс мэдээлэх нь:

  • Сэтгэлийн хөдөлгөөний илрэл багатай, хайхрамжгүй, хүйтэн цэвдэг сэтгэлтэй болох
  • Юмс үзэгдлийг сэтгэлээрээ мэдрэх мэдрэмж багасах, үгүй болох
  • Этгээд, хачин төрх үйл гаргах
  • Учир холбогдолгүй, утга авцалдаагүй, логик дараалалгүй зүйлс ярих
  • Өөрийн санаачлагаар ярихгүй, үг яриа цөөрөх
  • Хувийн ариун цэвэр сахихгүй, эрүүл ахуйн энгийн хэвшил алдагдах
  • Ажил сургуульдаа явах идэвхи сонирхолгүй болох буюу гэр бүл хамт олноос аажим аажмаар хөндийрөх, ганцаараа байхыг эрмэлзэх
  • Өөрөө санаачлан ямар ч ажил хийхгүй, бие даан амьдрах чадваргүй болох, аажимдаа зөвхөн унтах, идэх, хэвтэх, нааш цааш явах зэргээр өдрийг өнгөрүүлэх
  • Эм уух эмчилгээ хийлгэхээс татгалзах
  • Зарим тохиолдолд бээрч бээцийсэн хүн шиг ямар ч хөдөлгөөнгүй, хөшүүн байдалтай болох эсвэл үе үе үг яриа, хөдөлгөөн нь маш их догшин ширүүн болох
  • Дээрхи байдлууд нь гэр бүл, хамт олны өдөр тутмын үйл ажиллагаанд төвөг учруулж байгаа тухай мэдээлнэ.

Өвчтөн, түүний гэр бүлийн гишүүдэд өгөх мэдээлэл

  • Өвчтөн үе үе дошгирох, хэвийн биш зан үйл гаргах нь солиорох эмгэгийн шинж юм.
  • Өвчний шинж тэмдгүүд нь үе үе тод илэрч, заримдаа арилах зүй тогтолтой байдаг.
  • Өвчин хурцдах, дахилт өгч магадгүй байдлыг таамаглаж чадвал эмчилгээг эрт эхлэх, дахилтаас сэргийлэх боломжтой.
  • Өвчтөнийг өөртөө болон бусдад аюултай үйлдэл үйлдэхээс сэргийлж, гэр бүлийн гишүүдийн байнгын хараа хяналтанд байлгах
  • Өвчтөнд эмийн болон нөхөн сэргээх эмчилгээ хийхэд ар гэрийнхний тус дэмжлэг маш чухал бөгөөд эмчилгээний үр дүнд мэдэгдэхүйц нөлөө үзүүлдэг.
  • Эмийн эмчилгээ нь эмчилгээний салшгүй бүрэлдэхүүн хэсэг бөгөөд одоогийн зовиурыг арилгахаас гадна дахилтаас урьдчилан сэргийлнэ.
  • Эмийг эмчийн зааврын дагуу хэрэглэх, өвчтөн эмээ зөв хэрэглэж байгаа эсэхэд хяналт тавих
  • Эмийн эмчилгээний явцад эмийн гаж нөлөө илэрдэг тухай, гаж нөлөөнөөс шалтгаалан эмийг дур мэдэн зогсоож болохгүй гэдгийг тайлбарлаж ойлгуулах шаардлагатай.
  • Өвчтөнг нийгмийн дунд биеэ зөв авч явах, өөрөө өөрийгөө арчлах дадал заншлыг нь сэргээхэд дэмжих, туслах
  • Өвчтөнд аль болох өөртөө таарсан хөдөлмөр эрхлэх, гэр орны өдөр тутмын үйл ажиллагаанд оролцуулах нөхцөл боломжоор хангах
  • Өвчнийг нь сэдрээж болзошгүй хүчин зүйлсээс зайлсхийх буюу багасгах
  • Өвчтөнд бий болсон буруу бодол санааг илтэд буруутгаж өөрт нь ойлгуулах гэж маргах, өвчтөнийг аашилж загнах, сөргөлдөх нь зохимжгүй. Сөргөлдөх, шүүмжлэх, буруутгах нь тухайн өвчтөнийг өөртөө болон бусдад аюултай байдалд оруулах шалтгаан болох боломжтой гэдгийг санах нь чухал.
  • Солиорол хөдөлсөн, дахилт өгсөн үед өвчтөн, ар гэрийнхэн, бусад хүмүүсийн аюулгүй байдлыг хангах шаардлагатай.
  • Өвчтөнд илэрч буй шинж тэмдгүүдтэй холбогдуулан түүнийг гоочлох, доромжлох, гадуурхах хандлага гаргахгүй байх нь зүйтэй.
  • Өвчин архаг явцтай олон сар жилээр үргэлжилдэг тул амьдралын аль ч үед сэтгэл санааг тайван байлгахыг эрмэлзэх хэрэгтэй.

Тусламж үйлчилгээ

  1. Эмийн эмчилгээ – Солиорлын эсрэг эмүүд нь өвчний шинж тэмдгийг багасгана. Хэрэв өвчтөн шаардлагын дагуу эм уухгүй тохиолдолд удаан үйлчилгээтэй солиорлын эсрэг эмийг тариагаар хэрэглэх нь эмчилгээг хэвийн үргэлжлүүлэхээс гадна дахилтаас сэргийлдэг.
  2. Цахилгаан таталт үүсгэх эмчилгээ
  3. Боловсрол олгох сургалт
  4. Сэтгэлзүйн зөвлөгөө
  5. Эмнэлэгт хэвтүүлэн эмчлэх
  6. Сэтгэц нийгмийн нөхөн сэргээх эмчилгээ